Kwaliteit
van leven.

Iedereen die weleens heeft gewaakt weet: dit is een bijzondere ervaring. Het bij iemand zijn in de laatste levensfase kan mooi zijn, maar ook zwaar. De waakmand is een instrument waarmee Liberein de kwaliteit van de zorg in de terminale fase vergroot. De waakmand kan de cliënt en naasten troost en informatie bieden. 

Voor mensen in de laatste levensfase is samenzijn niet altijd meer vanzelfsprekend. Wie zorg aan bed nodig heeft, krijgt te maken met een verstelbaar hoog-laagbed. Een hulpmiddel met belangrijke voordelen, maar ook slechts plaats voor één persoon. Het koppelbed biedt ruimte voor een dierbare dichtbij, iemands hand vasthouden, tegen elkaar aankruipen, samen naar mooie muziek luisteren of afscheid nemen van elkaar.

U zult merken dat een stervensproces zowel moeilijke als mooie momenten met zich meebrengt. Momenten van verdriet, angst, machteloosheid, boosheid, maar ook van dankbaarheid, liefde, opoffering, humor en hoop. Waar heeft iemand steun en houvast aan? Voor de een is dat zijn of haar geloof, voor de ander een levensfilosofie. Het kunnen ook kleine momenten van genieten zijn of een gevoel van samenzijn.

Een houding van rust en vertrouwen is belangrijk. Het helpt de stervende als hij voelt dat hij of zij kan gaan. Als u merkt dat er nog zaken zijn die de stervende dusdanig bezighouden dat ze het stervensproces bemoeilijken, ga dan met elkaar na of hierop ingegaan kan worden. U kunt daarbij ook denken aan het inschakelen van een geestelijk verzorger of iemand anders met ervaring en deskundigheid op psychosociaal gebied.

Vaak hebben mensen die komen te overlijden weinig of geen behoefte meer aan voedsel en vocht. Ze kunnen snel in gewicht afnemen. Het lichaam verandert: de wangen vallen in, de neus wordt spits en de ogen komen dieper te liggen. Vochttekort leidt normaal gesproken tot dorst, maar in de stervensfase treedt dit dorstgevoel niet of nauwelijks op. Omdat de lippen en de mond vaak droog zijn, kan het prettig zijn wanneer deze af en toe licht bevochtigd worden. 

Door het afnemen van de spierkracht wordt de slikfunctie minder. Daardoor wordt de kans op verslikken groter. 

Wanneer uw dierbare veel op bed ligt, is het belangrijk doorligplekken te voorkomen. Dat proberen wij vooral door voor het juiste bed te zorgen en minimaal elke 3 uur wisselligging te doen. In de stervensfase (dat zijn de laatste 2 weken van het leven) zien wij vaak dat wisselligging erg belastend is voor mensen. Dan kiezen wij er bewust voor om mensen in hun voorkeurshouding te leggen en nog maar 1 keer per dienst te draaien. De kans op doorligplekken in de stervensfase is nihil, comfort is in deze fase belangrijker.

Bij mensen die gaan sterven is een stokkende en onregelmatige ademhaling meestal een teken dat de dood dichterbij komt. De ademhaling valt dan regelmatig stil om daarna met een diepe zucht weer op gang te komen. De tijd tussen de ademteugen wordt langer en langer, soms wel tot een halve minuut. Dit wordt door de uw naaste zelf niet als benauwdheid ervaren. Het gezicht ziet er ook bij deze stokkende ademhaling vaak heel rustig uit.

Alleen als er tekenen van ernstig ongemak zijn, zullen artsen besluiten om, indien gewenst, extra medicatie toe te dienen.

Doordat de normale hoest- en slikprikkels verdwijnen, kan slijm zich ophopen in de keelholte of de luchtpijp. Dat kan leiden tot een reutelend geluid bij het ademhalen. Omstanders denken soms dat de stervende dan ernstig benauwd is of zelfs dreigt te stikken, maar het is iets waar hij zelf geen last van heeft. Het reutelen kan minder heftig worden wanneer uw naaste op een zijde wordt gedraaid.

Het lichaam houdt zo lang mogelijk de doorbloeding van hart en longen in stand. Omdat het bloed zich meer en meer terugtrekt naar de borst- en buikholte, kunnen handen, armen, voeten, benen en neus koud aanvoelen. Op de benen kunnen paarsblauwe vlekken ontstaan. De gelaatskleur wordt grauw en bij de laatste ademtocht trekt de kleur helemaal uit het gezicht weg (‘doodsbleek’). 

Het kan voorkomen dat door een gedaald bewustzijn iemands gedrag verandert. De stervende kijkt dan anders uit zijn ogen en kan een onrustige en verwarde indruk maken. Dit wordt een delier genoemd. Het lijkt alsof iemand van alles beleeft of ziet, maar wat precies is niet duidelijk. Dit komt nogal eens voor in de laatste levensdagen en vooral in de laatste uren. 

Als iemand nog maar één tot twee weken te leven heeft en erg veel pijn heeft of benauwd of onrustig is, kan de arts palliatieve sedatie voorstellen. Als u of uw naaste dat wil, worden medicijnen gegeven die het bewustzijn verlagen om het lijden te verlichten. Van die medicijnen wordt men slaperig of valt de stervende in een soort slaap en dat blijft meestal zo totdat iemand overlijdt.

Op alle locaties van Liberein is het mogelijk dat de overledene wordt opgebaard in het eigen appartement of in de eigen kamer. Hiermee komen we tegemoet aan de wens van veel van onze cliënten en hun familieleden een gepast afscheid in een vertrouwde omgeving te kunnen houden. Opbaren gebeurt altijd in overleg met de afdeling. Indien u dit wenst, kunt u deze mogelijkheid bespreken met de uitvaartverzorger. De uitvaartorganisatie is verantwoordelijk voor en verzorgt alles met betrekking tot het opbaren in het eigen appartement of in de eigen kamer. 

Als laatste willen wij graag op een waardige manier afscheid nemen van uw naaste middels een uitgeleide. Dit betekent dat medewerkers van Liberein een haag zullen vormen bij de uitgang van het gebouw. Een teken van respect en eerbied voor de cliënt die wij mochten verzorgen.

Het uitgeleide doen wordt met de contactverzorgende/verzorgende van het team afgestemd. Zij informeren de receptie en zorgen ervoor dat de weg naar de uitgang vrij is en dat er onderweg sprake is van gepaste stilte. 

Nabestaanden dienen binnen zeven dagen na het overlijden het appartement te ontruimen. 

Het is bij Liberein gebruikelijk om enkele weken na het overlijden contact op te nemen met de eerste contactpersoon en deze uit te nodigen voor een evaluatiegesprek. 

Een keer per jaar worden per locatie alle overledenen tijdens een herdenkingsbijeenkomst herdacht. 

Met het opbaren en afleggen en verdere uitvaartverzorging gaan kosten gepaard. Kosten van opbaringsvoorzieningen, zoals koeling, verneemt u via de uitvaartverzorger.